ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਗਨ ਕਲਚਰ: ਤੱਥ, ਅੰਕੜੇ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ

*ਮੈਨਹਟਨ ਦੀ ਹਾਈ-ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਦਫਤਰੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਬਾਰੀ
ਪੰਜਾਬੀ ਪਰਵਾਜ਼ ਬਿਊਰੋ
ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਜਿਸ ਨੂੰ ‘ਗਨ ਕਲਚਰ’ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸੋਧ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਰੱਖਿਆ, ਸ਼ਿਕਾਰ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਹਥਿਆਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮਾਜ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਧਦੀਆਂ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ 28 ਜੁਲਾਈ 2025 ਨੂੰ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਦੇ ਮਿਡਟਾਊਨ ਮੈਨਹਟਨ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀ ਘਟਨਾ, ਨੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ `ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਹਨ।

28 ਜੁਲਾਈ 2025 ਨੂੰ ਮੈਨਹਟਨ ਦੀ ਪਾਰਕ ਐਵੇਨਿਊ `ਤੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਹਾਈ-ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਦਫਤਰੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਫ-ਡਿਊਟੀ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਅਨੁਸਾਰ, ਹਮਲਾਵਰ ਸ਼ੇਨ ਤਾਮੁਰਾ ਨੇਵਾਡਾ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੁਦ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਕੇ ਜਾਨ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਦੇ ਕੋਲੋਂ ਲਾਸ ਵੇਗਸ ਦਾ ਗੰਨ ਲਾਇਸੰਸ ਮਿਲਿਆ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਸ਼ਾਮ 6:30 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਵਾਪਰੀ, ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿੱਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਫੁੱਟਬਾਲ ਲੀਗ (ਐਨ.ਐਫ.ਐਲ.) ਦੇ ਦਫਤਰ ਸਥਿਤ ਹਨ।
ਘਟਨਾ ਦੀ ਗਵਾਹ ਜੈਸਿਕਾ ਚੇਨ, ਜੋ ਦੂਜੀ ਮੰਜਲ `ਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਜ਼ੈਂਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ, ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਮੰਜਲ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਗੋਲੀਆਂ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਸੁਣੀਆਂ। ਡਰ ਦੇ ਮਾਰੇ ਉੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਲੋਕ ਕਾਨਫਰੰਸ ਰੂਮ ਵਿੱਚ ਲੁਕ ਗਏ ਅਤੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਨੂੰ ਫਰਨੀਚਰ ਨਾਲ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਦੇ ਮੇਅਰ ਐਰਿਕ ਐਡਮਜ਼ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ `ਤੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਮੰਜਲ-ਦਰ-ਮੰਜਲ ਤਲਾਸ਼ੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ਼ ਮਿਲਣ ਅਤੇ ਗਨ ਕਲਚਰ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਿਸਾਲ ਹੈ।
ਗਨ ਕਲਚਰ ਦੀਆਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਜੜ੍ਹਾਂ: ਅਮਰੀਕੀ ਗਨ ਕਲਚਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ (1775-1783) ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਨਾਗਰਿਕ ਮਿਲੀਸ਼ੀਆਵਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਾਈ ਲੜੀ। 1788 ਵਿੱਚ ਜੇਮਜ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਨੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸੋਧ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ: “ਇੱਕ ਸੁਚਾਰੂ ਮਿਲੀਸ਼ੀਆ, ਜੋ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਰਾਜ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਚੁੱਕਣ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।” ਇਸ ਨੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸਵੈ-ਰੱਖਿਆ, ਸਗੋਂ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੰਭਾਵੀ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਇਆ।
19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਵਿਸਥਾਰ ਅਤੇ ਸੀਮਾਂਤ ਜੀਵਨ ਨੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬਣਾਇਆ। ਵਾਈਲਡ ਵੈਸਟ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਸੀ, ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਰਾਈਫਲਾਂ ਅਤੇ ਪਿਸਤੌਲਾਂ `ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕੀਤਾ। 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਰ ਅਤੇ ਸਪੋਰਟਸ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਨੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਗਨ ਕਲਚਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ।
ਅੰਕੜੇ ਅਤੇ ਤੱਥ: ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਹੈਰਾਨਕੁਨ ਹਨ। 2023 ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 46,728 ਲੋਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਮਰੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 27,300 ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ 17,927 ਕਤਲ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਸਮਾਲ ਆਰਮਜ਼ ਸਰਵੇ 2023 ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 393 ਮਿਲੀਅਨ ਹਥਿਆਰ ਹਨ, ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ 46% ਨਾਗਰਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 330 ਮਿਲੀਅਨ ਹੈ, ਭਾਵ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ 1.2 ਹਥਿਆਰ ਹਨ।
ਪਿਊ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਅਨੁਸਾਰ, 32% ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਕੋਲ ਹਥਿਆਰ ਹਨ ਅਤੇ 42% ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਹਥਿਆਰ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। 2024 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 488 ਮਾਸ ਸ਼ੂਟਿੰਗਜ਼ (ਚਾਰ ਜਾਂ ਵੱਧ ਪੀੜਤਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ) ਵਾਪਰੀਆਂ, ਜੋ 2023 ਦੀਆਂ 656 ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਸਨ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ।
ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਾਈਫਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਐਨ.ਆਰ.ਏ.) ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਗਨ ਲੌਬੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ 5 ਮਿਲੀਅਨ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਐਨ.ਆਰ.ਏ. ਸਖ਼ਤ ਹਥਿਆਰ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। 2005 ਵਿੱਚ ਐਨ.ਆਰ.ਏ. ਨੇ ਫਲੋਰੀਡਾ ਵਿੱਚ ‘ਸਟੈਂਡ-ਯੂਅਰ-ਗਰਾਊਂਡ’ ਕਾਨੂੰਨ ਪਾਸ ਕਰਵਾਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਵੈ-ਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਸੁਖਾਲਾ ਕੀਤਾ। ਅੱਜ 28 ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਕਾਨੂੰਨ ਹਨ।
ਐਨ.ਆਰ.ਏ. ਦੀ ਸਿਆਸੀ ਪਹੁੰਚ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। 2020 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਐਨ.ਆਰ.ਏ. ਨੇ 16 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਖਰਚ ਕੀਤੇ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਬੈਕਗ੍ਰਾਊਂਡ ਚੈਕ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਵਰਗੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।
ਅਮਰੀਕੀ ਹਥਿਆਰ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮਾਰਕੀਟ ਹੈ। 2016 ਵਿੱਚ 10.6 ਮਿਲੀਅਨ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਏ ਗਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਸਤੌਲ (44%) ਅਤੇ ਰਾਈਫਲਾਂ (37%) ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਸੀ। ਸਮਿਥ ਐਂਡ ਵੈਸਨ, ਰਗਰ ਅਤੇ ਸਿਗ ਸੌਰ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਸਵੈ-ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ `ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਵਿਕਰੀ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ। 2020 ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਸਥਿਰਤਾ ਨੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਿੱਚ 40% ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ।
ਅਮਰੀਕੀ ਹਥਿਆਰ ਮਾਰਕੀਟ ਦੀ ਕੀਮਤ 2023 ਵਿੱਚ 28 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਸੀ, ਅਤੇ 2028 ਤੱਕ ਇਸ ਦੇ 37 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਸੈਮੀ-ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਰਾਈਫਲਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਏ.ਆਰ.-15 ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਮਾਸ ਸ਼ੂਟਿੰਗਜ਼ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਉਪਲਭਤਤਾ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮਾਜ `ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਏ ਹਨ। ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ 60% ਮੌਤਾਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਹਥਿਆਰ ਤੁਰੰਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਸਾਧਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਕੂਲ ਸ਼ੂਟਿੰਗਜ਼, ਜਿਵੇਂ ਕਿ 1999 ਦੀ ਕੋਲੰਬਾਈਨ ਅਤੇ 2012 ਦੀ ਸੈਂਡੀ ਹੁੱਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੇ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ। 2024 ਵਿੱਚ 488 ਮਾਸ ਸ਼ੂਟਿੰਗਜ਼ ਨੇ ਡਰ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸਥਾਨਾਂ `ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਕੀਤਾ।
ਗਨ ਕਲਚਰ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵੰਡ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾਇਆ। ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਹਥਿਆਰ ਸਮਰਥਕ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ `ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਥੇ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਾਰਚ ਫਾਰ ਆਵਰ ਲਾਈਵਜ਼ ਵਰਗੇ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਸਿਆਸੀ ਵੰਡ ਨੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ।
ਸੋ, ਅਮਰੀਕੀ ਗਨ ਕਲਚਰ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਹਨ, ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਗੰਭੀਰ ਹਨ। ਮੈਨਹਟਨ ਵਰਗੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸਖ਼ਤ ਹਥਿਆਰ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਉਭਾਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨਾ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮਾਜ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। ਸਖ਼ਤ ਬੈਕਗ੍ਰਾਊਂਡ ਚੈਕ, ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਹੱਲ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।