ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸ਼ਟਡਾਊਨ: ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਤੇ ਨੇਟਿਵ ਅਮਰੀਕਨਾਂ ਲਈ ਵਧਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ

ਪੰਜਾਬੀ ਪਰਵਾਜ਼ ਬਿਊਰੋ
ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਨੇ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਟਡਾਊਨ, ਜੋ ਪਹਿਲੀ ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਸਹਿਮਤੀ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਫੈਡਰਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ’ਤੇ ਬੁਰਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਆਮ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਅਸੁਵਿਧਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖ਼ਾਸ ਕਰ ਕੇ ਨੇਟਿਵ ਅਮਰੀਕਨਾਂ (ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀਆਂ) ਵਿੱਚ ਡਰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਸੰਧੀਆਂ ਅਧੀਨ ਮਿਲੀਆਂ ਸਿਹਤ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਅੰਦਰੂਨੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮਾਜ ਦੀ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। 1976 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਸਰਕਾਰੀ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਛੋਟੇ ਸਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਨੇ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ, 1995-96 ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਦੋ ਸ਼ਟਡਾਊਨਾਂ ਨੇ ਕੁੱਲ 21 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਸਰਵਿਸਾਂ ਬੰਦ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ 8 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫੈਡਰਲ ਕਰਮਚਾਰੀ ਬਿਨਾ ਤਨਖਾਹ ਰਹੇ। 2013 ਵਿੱਚ 16 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਨੇ ਆਰਥਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ 24 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਮਾ ਅਤੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਸ਼ਟਡਾਊਨ 2018-19 ਵਾਲਾ ਸੀ, ਜੋ 35 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ ਤੇ ਇਸ ਨੇ 80 ਲੱਖ ਫੈਡਰਲ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ 110 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਟਡਾਊਨਾਂ ਨੇ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕਸ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਨੂੰ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ 1 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਘਾਟਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲੋਨ ਅਰਜ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਕਾਰਨ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਹੋਈਆਂ।
ਵਰਤਮਾਨ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਮ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਫੈਡਰਲ ਵਰਕਫੋਰਸ ਦੇ 40% ਤੋਂ ਵੱਧ, ਯਾਨੀ ਲਗਭਗ 7.5 ਲੱਖ ਲੋਕ, ਬਿਨਾ ਤਨਖਾਹ ਛੁੱਟੀ ’ਤੇ ਭੇਜੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਸੈਨਿਕ ਪਰਿਵਾਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਹੋਣ ਲੱਗੀਆਂ ਹਨ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੀ ਸਪੋਕਸਵੁਮਨ ਕੈਰੋਲੀਨ ਲੈਵਿਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਰੀਬ 13 ਲੱਖ ਸੈਨਿਕ ਬਿਨਾ ਤਨਖਾਹ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਵੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸੈਨਿਕ ਪਰਿਵਾਰ ਅਕਸਰ ਕਮਿਊਨਿਟੀਆਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਸ-ਪਾਸ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸੋਸ਼ਲ ਸਿਕਿਉਰਿਟੀ ਚੈੱਕਸ ਅਤੇ ਸਟੂਡੈਂਟ ਲੋਨ ਪੇਮੈਂਟਸ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਨਾਗਰਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਟਰੈਵਲ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵੀ ਪੀੜਤ ਹੈ – 86% ਅਮਰੀਕੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਏਅਰ ਟਰੈਵਲ ਨੂੰ ਅਸੁਵਿਧਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਨੇਟਿਵ ਭਾਵ ਮੂਲ ਅਮਰੀਕਨਾਂ ਲਈ ਇਹ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਲਗਭਗ 5.2 ਮਿਲੀਅਨ ਹੈ, ਬਹੁਤ ਹੱਦ ਤੱਕ ਫੈਡਰਲ ਫੰਡਾਂ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ। 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੰਧੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ ਛੱਡਣ ਬਦਲੇ ਸਿਹਤ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਦਦ ਮਿਲਣੀ ਹੈ। ਪਰ ਨੇਟਿਵ ਅਮਰੀਕਨ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਨ – ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ 9% ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਤੋਟ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਵਿੱਚ ਨੇਵਾਡਾ ਦੇ ਰੀਨੋ ਵਿੱਚ ਪਿਰਾਮਿਡ ਲੇਕ ਪਾਈਯੂਟ ਜਨਜਾਤੀ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 25 ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਛੁੱਟੀ ’ਤੇ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਮਿਊਜ਼ਿਮਾਂ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕੇਂਦਰਾਂ, ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨੇਟਿਵ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸੇਵਾਵਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਬੰਦ ਅਸਥਾਈ ਹਨ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਲੰਮਾ ਚੱਲਿਆ ਤਾਂ ਇਹ ਸਥਾਈ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਪਿਛਲੇ ਸ਼ਟਡਾਊਨਾਂ ਨੇ ਵੀ ਨੇਟਿਵ ਅਮਰੀਕਨਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਸੀ। 2018-19 ਵਾਲੇ 35 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਨੇ ਟ੍ਰਾਈਬਲ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਘਟੀ। ਨਾਵਾਜੋ ਨੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਰਫ਼ੀਲੇ ਤੂਫ਼ਾਨ ਨੇ ਸੜਕਾਂ ਨਾ ਸਾਫ਼ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸਾ ਦਿੱਤਾ। ਮਿਸ਼ੀਗਨ ਦੀ ਸਾਉਲਟ ਸਿਟੀ ਮੈਰੀ ਟ੍ਰਾਈਬ ਨੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 1 ਲੱਖ ਡਾਲਰ ਆਪਣੇ ਫੰਡਾਂ ਤੋਂ ਖਰਚ ਕੇ ਫੈਡਰਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾਏ। ਇਸ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਵੰਡ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ, ਜੋ 90,000 ਨੇਟਿਵ ਅਮਰੀਕਨਾਂ ਨੂੰ ਖੁਆਉਂਦੇ ਸਨ। ਇੰਡੀਅਨ ਹੈਲਥ ਸਰਵਿਸ (ਆਈ.ਐਚ.ਐਸ.) ਨੇ ਫੰਡਿੰਗ ਰੋਕਣ ਕਾਰਨ ਕਲੀਨਿਕ ਬੰਦ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਹੈੱਡਸਟਾਰਟ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰੁਕ ਗਏ। ਇੱਕ ਅੰਕੜੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਨੇ ਟ੍ਰਾਈਬਲ ਕਮਿਊਨਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਰਿਸਪਾਂਸ ਟਾਈਮ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਮਰੀਕਨ ਇੰਡੀਅਨ ਹਾਊਸਿੰਗ ਕੌਂਸਲ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਟ੍ਰਾਈਬਲ ਹਾਊਸਿੰਗ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਨੇਟਿਵ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।
ਆਮ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਵੀ ਇਹ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਚਿੰਤਾ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। 81% ਅਮਰੀਕੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਆਰਥਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ 1 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਘਾਟਾ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਵਪਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕਸ ਵਿੱਚ ਵਾਲੰਟੀਅਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ 2019 ਵਿੱਚ ਜੋਸ਼ੂਆ ਟ੍ਰੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਡੈਮੇਜ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਆਲ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫਲੀਟ ਵੀਕ ਵਰਗੇ ਇਵੈਂਟਸ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਨੌਕਰੀਆਂ ਜੋਖ਼ਮ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਪੂਰੀ ਚੇਨ ਸਪਲਾਈ ਵੀ ਕੁਰਲਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਨੇਟਿਵ ਅਮਰੀਕਨਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਘਟਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੰਧੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਆਮ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਚਿੰਤਾ ਮੰਨ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਨੇਟਿਵ ਕਮਿਊਨਿਟੀਆਂ ਅਮਰੀਕੀ ਸਮਾਜ ਦਾ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਸ਼ਟਡਾਊਨ ਲੰਮਾ ਚੱਲਿਆ ਤਾਂ ਸਭ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨ ਵਧੇਗਾ– ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਵਧੇਗੀ, ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਘਟਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਰੁਕੇਗਾ। ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਭ ਨੂੰ ਛੂੰਹਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਏਕਤਾ ਨਾਲ ਹੀ ਹੱਲ ਨਿਕਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਸ ਹੈ ਕਿ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਜਲਦੀ ਹੀ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਨਗੇ ਤਾਂ ਜੋ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਹੋਵੇ।