*ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਉਹ 10 ਤਾਕਤਵਰ ਨੇਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ
ਪੰਜਾਬੀ ਪਰਵਾਜ਼ ਬਿਊਰੋ
ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਾਈਮਜ਼ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨਲ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਲਈ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰੇਗੀ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੂੰ 1400 ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਹੈ।
17 ਨਵੰਬਰ 2025 ਨੂੰ ਢਾਕਾ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕ੍ਰਾਈਮਜ਼ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨਲ ਨੇ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਹੈ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ 2024 ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਖੂਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।
ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਵੇਖੀਏ ਤਾਂ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਨੇਤਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸੱਤਾ ਦੇ ਲਈ ਲੜਾਈਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਗਾਵਤ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਨੇ ਕਈ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿਵਾਈ ਹੈ। ਕਦੇ ਇਹ ਫੈਸਲੇ ਅਦਾਲਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਲਏ ਗਏ ਤੇ ਕਦੇ ਫੌਜੀ ਹਕੂਮਤ ਜਾਂ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਤਾਕਤਾਂ ਨੇ ਇਹ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ।
ਆਓ, ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ 10 ਅਜਿਹੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਨੇਤਾ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।
1. ਸੱਦਾਮ ਹੁਸੈਨ: ਇਰਾਕ ਦਾ ਤਾਕਤਵਰ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ
ਇਰਾਕ ਦਾ ਪਿਛਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸੱਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ਆਧੁਨਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਫਾਂਸੀ ਲਾਏ ਗਏ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। 1980 ਅਤੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਰਾਕ ’ਤੇ ਹਕੂਮਤ ਕੀਤੀ। ਸੱਦਾਮ ਹੁਸੈਨ ’ਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ। 2003 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਰਾਕ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ। ਦੋਜੈਲ ਹੱਤਿਆਕਾਂਡ ਲਈ ਮਨੁੱਖਤਾ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ। 30 ਦਸੰਬਰ 2006 ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਲ ਹੋਇਆ। ਸੱਦਾਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਰਾਕ ਨੇ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਕੁਵੈਤ ਨਾਲ ਜੰਗਾਂ ਲੜੀਆਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ।
2. ਜੁਲਫਿਕਾਰ ਅਲੀ ਭੁੱਟੋ: ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਵਾਦੀ ਫੈਸਲਾ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜੁਲਫਿਕਾਰ ਅਲੀ ਭੁੱਟੋ ਨੂੰ 1979 ਵਿੱਚ ਫਾਂਸੀ ਚੜ੍ਹਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਵਾਦੀ ਫੈਸਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭੁੱਟੋ ਦੀ ਫਾਂਸੀ ਬਾਰੇ ਅੱਜ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬਹਿਸ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਉਹ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਥੰਮ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਗਿਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਜਨਰਲ ਜ਼ਿਆ-ਉਲ-ਹੱਕ ਦੀ ਫੌਜੀ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਰੋਧੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਭੁੱਟੋ ਦੀ ਫਾਂਸੀ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਜ਼ਿਆ-ਉਲ-ਹੱਕ ਨੇ ਕਿਸੇ ਦੀ ਨਹੀਂ ਸੁਣੀ। ਭੁੱਟੋ ਦੀ ਧੀ ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਭੁੱਟੋ ਵੀ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਅੱਜ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਦਖ਼ਲ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਗਿਆ।
3. ਮੁਹੰਮਦ ਨਜ਼ੀਬੁੱਲ੍ਹਾ: ਤਾਲਿਬਾਨ ਹੱਥੋਂ ਮਿਲੀ ਦਰਦਨਾਕ ਮੌਤ
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਹੇ ਮੁਹੰਮਦ ਨਜ਼ੀਬੁੱਲ੍ਹਾ ਨੂੰ 1996 ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਫਾਂਸੀ ਚੜ੍ਹਾ ਦਿੱਤਾ। ਫਾਂਸੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ੁਲਮ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਅਫਗਾਨ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਫੈਸਲਾ ਸੀ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਹਕੂਮਤ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਨਜ਼ੀਬੁੱਲ੍ਹਾ 1987 ਤੋਂ 1992 ਤੱਕ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਹੇ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਹਕੂਮਤ ਕੀਤੀ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਕਾਬੁਲ ਫਤਿਹ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਅਤੇ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ।
4. ਇਮਰੇ ਨਾਗੀ: ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿਰੁੱਧ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਦੀ ਸਜ਼ਾ
1956 ਦੀ ਹੰਗਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰੇ ਨਾਗੀ ਦਾ ਨਾਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਜੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਛਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਦਰੋਹ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਅਸਫਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਫਿਰ 1958 ਵਿੱਚ ਗੁਪਤ ਮੁਕੱਦਮੇ ਚਲਾ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੌਮੀ ਨਾਇਕ ਐਲਾਨਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ 1989 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅਸਥੀਆਂ ਦਾ ਕੌਮੀ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਨਾਗੀ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਜ਼ਮ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਜਗਾਇਆ ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਹੰਗਰੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
5. ਐਡੋਲਫ਼ ਹਿਟਲਰ ਦੇ ਸਮਕਾਲੀ ਨੇਤਾ: ਬੈਨੀਟੋ ਮੁਸੋਲੀਨੀ (ਇਟਲੀ) – ਫਾਸ਼ੀਵਾਦ ਦਾ ਅੰਤ
ਇਟਲੀ ਦੇ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਆਗੂ ਬੈਨੀਟੋ ਮੁਸੋਲੀਨੀ ਨੂੰ 1945 ਵਿੱਚ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਨੇ ਫੜ ਲਿਆ ਅਤੇ ਫਾਂਸੀ ਚੜ੍ਹਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ 1922 ਤੋਂ 1943 ਤੱਕ ਇਟਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਹਿਟਲਰ ਦੇ ਸਾਥੀ ਬਣੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਫਾਸ਼ਿਜ਼ਮ ਦੇ ਅੰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਗਈ ਅਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲੀ। ਮੁਸੋਲੀਨੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਇਟਲੀ ਨੇ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ।
6. ਹਿਡੇਕੀ ਤੋਜੋ: ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਜੰਗੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅੰਤ
ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ ਜਨਰਲ ਹਿਡੇਕੀ ਤੋਜੋ ਨੂੰ ਜੰਗੀ ਅਪਰਾਧਾਂ, ਮਨੁੱਖਤਾ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਰਾਧਾਂ ਅਤੇ ਹਮਲਾਵਰ ਫੌਜੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ। ਟੋਕੀਓ ਟ੍ਰਾਇਲਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1948 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਤੋਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਅਤੇ ਭਿਆਨਕ ਵਿਨਾਸ਼ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਰਲ ਹਾਰਬਰ ਹਮਲੇ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨੀ ਵਿਸਥਾਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ 20 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ।
7. ਨਿਕੋਲਾ ਚਾਊਸ਼ੇਸਕੂ: ਰੋਮਾਨੀਆ ਦੇ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਦਾ ਅਚਾਨਕ ਪਤਨ
ਰੋਮਾਨੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਕੋਲਾ ਚਾਊਸ਼ੇਸਕੂ ਨੂੰ 1989 ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੌਰਾਨ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਐਲੇਨਾ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਫੌਜੀ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ। ਕ੍ਰਿਸਮਸ ਦੇ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰਨ ਵਾਲੀ ਸਜ਼ਾ ਵੀ ‘ਫਾਂਸੀ’ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚਾਊਸ਼ੇਸਕੂ ਦੇ ਪਤਨ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਹਕੂਮਤਾਂ ਦੇ ਅੰਤ ਦਾ ਰਾਹ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1965 ਤੋਂ 1989 ਤੱਕ ਰੋਮਾਨੀਆ ’ਤੇ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਖਾ ਰੱਖਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਨੇ ਬਰਲਿਨ ਵਾਲ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।
8. ਮਕਸੂਦ ਬਿਨ ਅਬਦੁਲ ਅਜ਼ੀਜ਼: ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦਾ ਰਾਜਕੁਮਾਰ
1975 ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਮਕਸੂਦ ਬਿਨ ਅਬਦੁਲ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਮ ਸੰਬੰਧ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਵਿਵਾਦੀ ਘਟਨਾ ਲਈ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਿਰ ਵੱਢ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਸਖ਼ਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਗਿਆ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਇਸਲਾਮੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ (ਸ਼ਰੀਅਤ) ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਅਜਿਹੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਹੋਣ ’ਤੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਖ਼ਸ਼ਿਆ ਨਹੀਂ ਗਿਆ।
9. ਨਿਕੋਲਸ ਮੋਰੋਜ਼ੋਵ: ਰੋਮਾਨੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ
ਰੋਮਾਨੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਿਕੋਲਸ ਮੋਰੋਜ਼ੋਵ ਨੂੰ 1940 ਵਿੱਚ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਫੌਜੀ ਵਿਦਰੋਹ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਵਰਗੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲੱਗੇ ਸਨ। ਸੱਤਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੁਕੱਦਮੇ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਰੋਮਾਨੀਆ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਗਈ।
10. ਹੋਸਨੀ ਜੈਮ: ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ
ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੋਸਨੀ ਜੈਮ ਨੂੰ 1949 ਵਿੱਚ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਹ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਰਾਹੀਂ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਨ, ਪਰ ਮਹਿਜ਼ ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਇੱਕ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਨਵੀਂ ਫੌਜੀ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ਧ੍ਰੋਹ ਅਤੇ ਸੱਤਾ ਦੇ ਦੁਰਉਪਯੋਗ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਤੇ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਜੈਮ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨੀਕੀਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਫ਼ੌਜੀ ਕਲੇਸ਼ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਅਰਬ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟਾਂ ਦੀਆਂ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਲੜਾਈਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਫੈਸਲਿਆਂ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ।
ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਵੀ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਦੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਨਿਰਪੱਖ ਜਾਂਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਨਿਆਂ ਹੋ ਸਕੇ। ਇਹ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਸੱਤਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਕਿੰਨੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ!
